G - Wijziging beheer Tongelreep traject 4 en 5

Als de Tongelreep op dit moment zou worden gemaaid dan is dit in strijd met het N2000 beheerplan Leenderbos, Groote Heide & De Plateaux en de gebiedsanalyse Leenderbos, Groote Heide & De Plateaux. De vereiste grondwaterstanden voor de aangewezen habitats zijn op dit moment toereikend (uitgaande van de laatste meetgegevens). Op grond van de gesloten bestuursovereenkomst en de N2000 instandhoudingsdoelen moet dit doel in 2021 bereikt zijn. Ook is er strijdigheid met de Habitatrichtlijn en de Wet natuurbescherming als er gemaaid zou gaan worden. De huidige ecologische staat van de beek moet in stand worden gehouden. Voor het maaien van de Tongelreep is een Nb-vergunning nodig. Deze zal naar verwachting niet worden verstrekt vanwege strijdigheid met voornoemde documenten en regelgeving.

G - Wijziging beheer Tongelreep op traject 4 en 5.

Nr.

Maatregel

Waterstaatswerken

Overige werken

G1

Niet meer onderhouden Tongelreep op traject Drie Bruggen tot aan Leenderweg

X

 

G2

Niet meer onderhouden Tongelreep op traject van Leenderweg tot aan Achtereind

X

 
Figuur 1.5-13 Traject waarover de wijziging van het beheer van toepassing is

G1 en G2 Niet meer onderhouden Tongelreep op traject 4 en 5

Al in 2013 heeft het waterschap bij DB besluit de Tongelreep aangeduid met de status “natuurlijk”. Dit betekent dat de inrichting en het beheer van de beek moet zijn toegespitst op natuurontwikkeling. Onder andere uit het beleidsdocument Strategie Beheer Watersysteem (2014) van het waterschap blijkt dat het maaibeheer, de maai intensiteit, zo moet worden uitgevoerd (methode en frequentie) dat dit past bij de functie die aan de watergang is gegeven. Voor natuurlijke beken betekent dit een zeer beperkt maaibeheer.

Voorts is in 2015 in het Provinciaal milieu en waterplan van Noord-Brabant ((PMWP) hierin staan de doelen tot 2021) de Tongelreep aangewezen als GET (goede ecologische toestand). De Tongelreep heeft op grond van het PMWP de status “natuurlijk”. De natuurlijke toestand van de Tongelreep moet op grond hiervan volgens de KRW doelen worden nagestreefd, of in dit geval de huidige ecologische staat van de beek (de goede ecologische toestand) in stand worden gehouden. In lijn hiermee heeft het waterschap in 2016 beleidsregels vastgesteld op grond waarvan de Tongelreep als beek met de status “natuurlijk” slechts incidenteel (0 tot 1 keer per jaar) mag worden gemaaid.

Als de Tongelreep op dit moment zou worden gemaaid dan is dit eveneens in strijd met het N2000 beheerplan Leenderbos, Groote Heide & De Plateaux (ontwerp in 2016, definitief in 2017) en de gebiedsanalyse Leenderbos, Groote Heide & De Plateaux (2017). De vereiste grondwaterstanden voor de aangewezen habitats zijn op dit moment toereikend voor het instandhouden van de habitats (in dit geval de alluviale bossen) als gevolg van het niet maaien van de beek afgelopen jaren. Dit blijkt uit de meetgegevens van de laatste paar jaar. Op grond van de gesloten bestuursovereenkomst met de provincie Noord-Brabant en de N2000 instandhoudingsdoelen moet dit doel (het instandhouden van de habitats (in dit geval de alluviale bossen)) in 2021 bereikt zijn.

Gelet op het voorgaande is het in strijd met de Habitatrichtlijn als de Tongelreep weer structureel gemaaid zou worden. Ook zou er voor het maaien een vergunning op grond van de Wet natuurbescherming een natuurvergunning nodig zijn, omdat er door het maaien een peilverlaging zal optreden die van invloed is op de grondwaterstand (eveneens een verlaging) welke negatieve effecten heeft op de instandhouding van de betreffende habitats langs de beek. Ook in de beek zitten beschermde soorten (beekprik en waterranonkels). Vanwege strijdigheid met het N2000 beheerplan en gebiedsanalyse en de onderliggende Habitatrichtlijn zal deze natuurvergunning niet verstrekt mogen worden. De huidige ecologische staat van de beek moet gelet op de instandhoudingsdoelstellingen voor het N2000 gebied in stand worden gehouden.

Gelet op het voorgaande is het niet wenselijk en in strijd met het geldende beleid en vigerende wet- en regelgeving indien de Tongelreep weer structureel gemaaid zou worden. Hierdoor zou er een peilwijziging optreden, wat direct van invloed zou zijn op de grondwaterstanden in de directe nabijheid van de beek. Dit is hoofdzakelijk in strijd met de instandhoudingsdoelstellingen voor de alluviale bossen die direct aan de beek zijn gelegen. Deze zijn afhankelijk van een hoog peil en als gevolg daarvan ook een hoog grondwaterpeil langs de beek. Door het niet maaien is het profiel en de weerstand van de watergang gewijzigd met als gevolg dat er peilstijgingen hebben plaatsgevonden (ten behoeve van de alluviale bossen). Om deze reden wordt hier het niet maaien van de Tongelreep als waterstaatswerk opgenomen. Dit projectplan ziet immers op (het behouden van) dit gewijzigde profiel en weerstand van de beek.